مکانیابی مناطق مستعد جهت اجرای آبیاری سطحی و تحت فشار با استفاده از gis )مطالعه موردی: دشت شاوور خوزستان)

در این تحقیق73845 هکتار از اراضی دشت شاوور که بین خط آهن اهواز - اندیمشک از شرق و رودخانه کرخه از غرب و همچنین از شمال به پل شاوور در مجاورت روستای مسلم بن عقیل و از جنوب به کانال توانا محدود می باشد از لحاظ نوع روش های مناسب برای آبیاری مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین جهت با مطالعه روش های موجود ارزیابی تناسب اراضی جهت تعیین مکان های مناسب برای سه روش آبیاری سطحی، بارانی، قطره ای و در نظر گرفتن اطلاعات موجود دو روش پارامتریک استوری و ریشه دوم برای مطالعه انتخاب گردیدند. لذا با مبنا قرار دادن مطالعات خاکشناسی نیمه تفضیلی منطقه و استخراج شش پارامتر شیب ، بافت ، عمق ، آهک ، شوری و زهکشی مکان های مستعد جهت روش-های آبیاری تعیین گردید. نظر به اینکه مقادیر اندازه گیری شده برای بافت ، آهک و شوری خاک در عمق های متفاوت اندازه گیری شده است برای تعیین یک مقدار واحد از مشخصات مذکور تا عمق 150 سانتی متری میانگین گیری وزنی بعمل آمد. برای تعیین میانگین معیارهای وزنی 2 ، 5/1 ، 1 ، 75/0 ، 5/0 ، 25/0 برای شش بخش مساوی پروفیل ها اعمال شده است. بعد از تعیین مقادیر نهایی پارامترهای مذکور و در نظر گرفتن امتیاز مربوطه به تشکیل بانک اطلاعاتی در نرم افزار gis پرداخته شد. با استفاده از فرمول های استوری و ریشه دوم برای هر 25 سری خاک تشکیل دهنده منطقه مورد نظر شاخص قابلیت آبیاری ( ci ) محاسبه و عرصه های مناسب برای روشهای مختلف آبیاری با استفاده از هر دو روش استوری و ریشه دوم استخراج شد. نتایج حاکی از آن است دردشت شاوور برای اجرای آبیاری سطحی مکان بسیار مناسب(s1) موجود نمی باشد و پارامترهای زهکشی و شوری که قابل اصلاح می باشند جهت اجرای این سیستم محدودیت ایجاد می نماید. برای روش بارانی با وجود آنکه از لحاظ پارامترهای شیب ، بافت خاک ، عمق خاک، میزان آهک از امتیاز بالایی برخوردار است اما از نظر شوری و زهکشی دچار محدودیت می باشد.که این عوامل قابل رفع می باشند.با بررسی امتیازات مربوط به روش قطره ای نتایج نشان میدهد این روش علاوه بر شوری و زهکشی منطقه مورد مطالعه از نظر میزان آهک نیز نسبت به دو روش دیگر از محدودیت بیشتری برخوردار بوده لذا جهت اجرای این سیستم و بهره برداری مناسب مدیریت ویژه ای را نیازمند می باشد. بررسی های موجود نشان دهنده آن است که سیستم آبیاری بارانی در اکثر سری های خاک از مقبولیت بیشتری برخوردار می باشد.